Celuloza


1954   >   dramat obyczajowy/ historyczny/ propagadowy

Film Jerzego Kawalerowicza, laureata Platynowych Lwów za całokształt twórczości podczas Festiwalu Filmowego w Gdyni w 2007 roku. Wieloletniego dyrektora Studia Filmowego Kadr. Założyciela i pierwszego prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Pierwsza część dyptyku na podstawie powieści Igora Newerly’ego „Pamiętka z Celuzozy”. Zarówno książka, jak i jej ekranizacja spotkały się z bardzo pozytywnym odzewem ze strony widzów, krytyki i cenzury.

Dzieło w udany sposób łączące propagandową wymowę z ostrą krytyką społeczną II Rzeczpospolitej.

Pierwsza duża rola Józefa Nowaka, jednego z najbardziej lubianych polskich aktorów.

Dzieje Szczęsnego, młodzieńca pochodzącego z nizin społecznych, który poprzez kolejne bolesne doświadczenia zyskuje świadomość polityczną i staje się działaczem partii robotniczej.

W warszawskim parku bezdomny Szczęsny poznaje młodą kobietę, której opowiada swoją historię. Przed kilku laty w poszukiwaniu pracy wyjechał z rodzinnej wsi do Włocławka. Tam zetknął się nie tylko z wszechobecną niesprawiedliwością społeczną, ale i z ruchem robotniczym. Wychowany w tradycyjnej, chłopskiej rodzinie Szczęsny początkowo był niechętny komunistom i dbał głównie o własne interesy. Mimo to dostrzegał kapitalistyczny wyzysk i nierówność klasową. Stopniowo przekonał się, że najpotężniejszą bronią robotników jest solidarność i jedność. Po odbyciu służby wojskowej bohater znalazł się w ciężkiej sytuacji. Nie widząc innego wyjścia podjął upokarzającą, źle płatną pracę. Nadzieję na nowe życie daje mu dopiero spotkana w parku kobieta, która okazuje się działaczką komunistyczną.

„Celuloza” była pierwszym dużym sukcesem Jerzego Kawalerowicza, który za realizację tego filmu otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia.

 


Twórcy:

reżyser
Jerzy Kawalerowicz
scenariusz
Igor Newerly, Jerzy Kawalerowicz
zdjęcia
Seweryn Kruszyński
scenografia
Roman Mann
montaż
Krystyna Tunis
muzyka
Henryk Czyż
obsada
Józef Nowak, Stanisław Milski,
Zbigniew Skowroński, Teresa Szmigielówna,
Janina Szydłowska, Wojciech Pilarski

Nagrody:

1955
Nagroda Państwowa I stopnia dla Jerzego Kawalerowicza

1955
Nagroda Państwowa II stopnia dla 
Stanisława Milskiego
1955
Nagroda Państwowa II stopnia dla Józefa Nowaka

Materiały: SD
Długość filmu: 120’