1959   >   dramat/wojenny

Jeden z najlepszych polskich filmów wojennych. Zrealizowany w paradokumentalnej konwencji i z ogromną dbałością o szczegóły realistyczny dramat z czasów okupacji. Próba fabularnej rekonstrukcji wydarzeń związanych ze słynną akcją bojową Armii Krajowej – udanym, choć okupionym ciężkimi stratami zamachem na Franza Kutscherę, nazywanego „Katem Warszawy” dowódcę SS i policji.

Scenariusz pióra Jana Stefana Stawińskiego, wybitnego scenarzysty współpracującego z najlepszymi polskimi artystami, współtwórcy sukcesu polskiej szkoły filmowej, autora scenariuszy do takich arcydzieł jak „Kanał”, „Eroica” czy „Pułkownik Kwiatkowski”. Autentyzm ukazanych na ekranie wydarzeń zapewniło wykorzystanie dokumentów historycznych oraz relacji żyjących uczestników zamachu i ich rodzin.

II wojna światowa. W Warszawie trwają masowe łapanki i egzekucje, organizowane z rozkazu anonimowego dowódcy SS i policji. Polskie państwo podziemne odkrywa tożsamość zbrodniarza i wydaje na niego wyrok śmierci. Grupa konspiratorów pod dowództwem „Czarnego” przygotowuje precyzyjny plan zamachu. Młodzi ludzie zdają sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jednak gotowi są podjąć najwyższe ryzyko. Nadchodzi dzień akcji. Cel zamachu – śmierć Kutschery – zostaje osiągnięty, jednak Polacy ponoszą ciężkie straty. Niektórzy z ciężkimi ranami trafiają do szpitali, inni próbują dotrzeć do bezpiecznej kryjówki. Tymczasem hitlerowcy rozpoczynają wielką obławę.

Ze względów politycznych i cenzuralnych w filmie ani razu nie pada nazwa Armii Krajowej, a pseudonimy osób biorących w akcji zostały zmienione („Miś”-„Ryś”, „Olbrzymek”-„Kolos” itd.)


Twórcy:

reżyser
Jerzy Passendorfer
scenariusz
Jerzy Stefan Stawiński
zdjęcia
Jerzy Lipman
scenografia
Anatol Radzinowicz
montaż
Czesław Raniszewski
muzyka
Adam Walaciński
obsada
Bożena Kurowska
Andrzej May
Grażyna Staniszewska
Zbigniew Cynkutis
Andrzej Kostenko
Wojciech Siemion
Roman Kłosowski
Tadeusz Łomnicki
Stanisław Mikulski
Jerzy Nasierowski
Jerzy Pichelski
Eugeniusz Szewczyk
Materiały: SD
Długość filmu: 81’