Pierwsze lata nowej Polski na Ziemiach Odzyskanych, w obrazie nawiązującym strukturą do westernu - społeczność zastraszana przez lokalną bandę i przekonany o słuszności idei, krzewiciel nowej państwowości.
Mazury, rok 1945. Porucznik Bartkowiak w towarzystwie dwóch członków ZWM, zostaje wysłany do małego miasteczka, celem budowania polskości na Ziemiach Odzyskanych. Na miejscu okazuje się, że ludność jest terroryzowana przez bandę Szczygła a nowy przewodniczący rady, Kukułka, został zabity. ZWM-owcy, Filip i Andrzej, początkowo utożsamiają się ze Szczygłem. Bartkowiaka wspiera Jadwiga. Rozpoczyna się otwarta walka, w której ostatecznie zwycięża Bartkowiak. Pogrzeb przewodniczącego Kukułki i ZWM-owca Andrzeja przeradza się w wielką manifestację powrotu ziem do Polski.
