Skierowany do młodych widzów film wojenny w reżyserii Władysława Ślesickiego, twórcy popularnej adaptacji powieści „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza.
Okupacja hitlerowska ukazana z perspektywy najmłodszych członków ruchu oporu – harcerzy.
Dwaj nastoletni bracia, Piotrek i Wojtek, uciekają z obozu pracy na terenie Niemiec. Podczas podróży przez wrogi kraj chłopcy wspominają wydarzenia z okresu okupacji: dom rodzinny, działalność konspiracyjną i powstanie warszawskie, po którym trafili do niewoli. Mimo pomocy przyjaznego niemieckiego gospodarza bracia wpadają ponownie w ręce nazistów. Udaje im się przetrwać brutalne śledztwo i wspólnie doczekać wyzwolenia. Wracają do Warszawy, gdzie odnajdują tylko gruzy swego domu i groby rodziców.
Jako tytuł filmu wykorzystano fragment utworu „Hej, chłopcy, bagnet na broń”, jednej z najpopularniejszych piosenek Państwa Podziemnego, napisanej w styczniu 1943 przez Krystynę Krahelską – kobietę, której twarz ma warszawska Syrenka.