Film Tadeusza Konwickiego, autora powieści, scenarzysty i reżysera filmowego,
laureata Platynowych Lwów na Festiwalu Filmowym w Gdyni w 2011 roku oraz nagrody Polskiej Akademii Filmowej, Orła, za całokształt twórczości.
Film nagrodzony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Edynburgu w 1967 roku.
Plejada wybitnych polskich aktorów – Zbigniew Cybulski, Gustaw Holoubek, Andrzej Łapicki, Wojciech Siemion, Włodzimierz Boruński, Zdzisław Maklakiewicz.
Przejmująca muzyka przez Wojciecha Kilara.
Do dziwnego miasteczka, będącego uosobieniem prowincji, przybywa tajemniczy przybysz Kowalski-Malinowski. Podaje się za proroka i każdemu z mieszkańców, reprezentujących różne modele polskiego losu, obiecuje życiową odmianę. Ma to nastąpić podczas magicznego ceremoniału nocnych obchodów „Rocznicy”. Bohater okazuje się jednak hochsztaplerem, poszukiwanym przez opuszczoną żonę. Upokorzeni mieszkańcy żegnają go kamieniami.
Komediodramat psychologiczny, podejmujący próbę analizy zjawiska „mitomanii narodowej”
i ukazania wynikających z przeszłości kompleksów, ujawniający niezwykły romantyzm narodowej historii.