Film Andrzeja Wajdy, laureata kilkudziesięciu prestiżowych międzynarodowych nagród filmowych, uhonorowanego Oscarem Amerykańskiej Akademii Filmowej, a także nagrodami Felix i Cezar za całokształt twórczości, laureata Złotej Palmy w Cannes i Złotego Niedźwiedzia w Berlinie. Laureat Platynowych Lwów za całokształt twórczości podczas Festiwalu Filmowego w Gdyni w 2005 roku.
Film nagrodzony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji w 1959 roku.
Uważany za najsłynniejszy polski film na świecie.
Zaliczany do arcydzieł kina światowego, stanowiący apogeum „Polskiej Szkoły Filmowej”.
Żywiołowe kreacje Zbigniewa Cybulskiego oraz Ewy Krzyżewskiej, nagrodzonej Kryształową Gwiazdą przez Francuską Akademię Filmową.
Adaptacja kontrowersyjnej powieści Jerzego Andrzejowskiego.
Maj 1945 roku, pierwszy dzień po zwycięstwie. Młodzi żołnierze AK otrzymują rozkaz zastrzelenia sekretarza partii, Szczuki. Maciek spotyka Krystynę, spotkanie to wywołuje w nim wątpliwości co do sensu dalszego trwania w antykomunistycznej konspiracji. Po wykonaniu wyroku, Maciek ginie na wysypisku śmieci. W tym samym czasie trwa świętowanie zakończenia wojny.
Obraz konfliktów politycznych i moralnych z 1945 roku, ukazany w tragedii młodego żołnierza Armii Krajowej zmuszonego do wykonania rozkazu sprzecznego z jego sumieniem.